Zupa ogórkowa to jeden z klasyków polskiej kuchni. Kwaśna, aromatyczna i rozgrzewająca - idealna na chłodne dni jesienno-zimowe. Receptura przekazywana z pokolenia na pokolenie w wielu polskich domach ma swoje sekrety, które sprawiają, że ta prosta z pozoru zupa zachwyca głębią smaku. W dzisiejszym artykule dzielimy się rodzinnym przepisem na zupę ogórkową, który został przekazany przez babcię - mistrzynię domowej kuchni.
Składniki
Składniki (na 4-6 porcji):
- 400 g kiszonej ogórków (około 4-5 średnich ogórków)
- 300 g żeberek wieprzowych (można zastąpić innym mięsem, np. wołowiną na rosół lub udkiem z kurczaka)
- 1 marchewka
- 1 pietruszka (korzeń)
- 1/4 selera (korzeń)
- 1 cebula
- 2 ząbki czosnku
- 2 liście laurowe
- 4 ziarna ziela angielskiego
- 4 ziarna pieprzu czarnego
- 3 średnie ziemniaki
- 2 łyżki masła
- 1 łyżka mąki pszennej
- 200 ml śmietany 18% (lub kwaśnej śmietany)
- 2 łyżki posiekanego koperku
- sól i pieprz do smaku
- opcjonalnie: 1 łyżeczka cukru (jeśli ogórki są bardzo kwaśne)
Przygotowanie krok po kroku:
- Przygotowanie wywaru: Mięso umyj, włóż do garnka i zalej około 2 litrami zimnej wody. Dodaj obraną cebulę (można ją przekroić na pół i lekko przypalić na suchej patelni dla głębszego koloru i aromatu wywaru), liście laurowe, ziele angielskie i ziarna pieprzu. Gotuj na małym ogniu przez około 45-60 minut, aż mięso będzie miękkie, zbierając pojawiającą się pianę.
- Przygotowanie warzyw: W międzyczasie obierz marchewkę, pietruszkę i seler, a następnie pokrój je w kostkę lub zetrzyj na tarce o grubych oczkach. Ogórki kiszone również zetrzyj na tarce lub pokrój w cienkie paski.
- Gotowanie wywaru z warzywami: Gdy mięso jest już miękkie, wyjmij je z wywaru i odłóż na bok. Dodaj do wywaru przygotowane warzywa (marchew, pietruszkę, seler). Gotuj przez około 15 minut.
- Przygotowanie ziemniaków: Ziemniaki obierz i pokrój w kostkę. Dodaj do gotującego się wywaru z warzywami i gotuj, aż będą miękkie (około 15 minut).
- Przygotowanie ogórków: W międzyczasie starte ogórki kiszone podduś na maśle w osobnym rondelku przez około 10 minut, mieszając od czasu do czasu. Jeśli ogórki są bardzo kwaśne, możesz je wcześniej przepłukać wodą, ale pamiętaj, że to kwaśny aromat jest charakterystyczny dla zupy ogórkowej.
- Łączenie składników: Kiedy ziemniaki będą miękkie, dodaj do zupy podsmażone ogórki wraz z tłuszczem, na którym się dusiły. Gotuj razem przez około 5 minut. W tym czasie mięso obierz z kości, podziel na mniejsze kawałki i możesz dodać je z powrotem do zupy.
- Przygotowanie zasmażki: Na małej patelni rozgrzej łyżkę masła, dodaj mąkę i mieszając energicznie, smaż przez około 1-2 minuty, aż zasmażka nabierze złotawego koloru. Uważaj, by się nie przypaliła.
- Zagęszczenie zupy: Śmietanę wymieszaj w miseczce z kilkoma łyżkami gorącego wywaru z zupy, a następnie wlej z powrotem do garnka, mieszając. Dodaj przygotowaną zasmażkę i dokładnie wymieszaj, aby nie powstały grudki. Gotuj jeszcze przez 2-3 minuty.
- Doprawienie: Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek, posiekany koperek, dopraw solą i pieprzem do smaku. Jeśli zupa jest zbyt kwaśna, możesz dodać szczyptę cukru.
- Podawanie: Zupę podawaj gorącą, najlepiej z dodatkiem świeżego pieczywa lub gotowanych ziemniaków (jeśli wolisz je osobno zamiast w zupie).
Sekrety babcinej zupy ogórkowej
Co sprawia, że zupa ogórkowa babci jest wyjątkowa? Oto kilka sekretów, które warto znać:
- Dobry wywar mięsny: Podstawą smacznej zupy ogórkowej jest bogaty, aromatyczny wywar. Żeberka wieprzowe nadają zupie głęboki smak, ale możesz użyć też mieszanki mięs (np. wołowiny i kurczaka).
- Jakość ogórków: Do zupy ogórkowej najlepsze są ogórki kiszone (nie konserwowe!), najlepiej domowej roboty lub z dobrego, sprawdzonego źródła. Ich kwaśny, głęboki smak jest niepowtarzalny.
- Podsmażanie ogórków: Podsmażenie startych ogórków na maśle przed dodaniem do zupy wydobywa ich aromat i łagodzi kwaśność.
- Śmietana i zasmażka: Połączenie tych dwóch elementów nadaje zupie kremową konsystencję i łagodzi kwaśny smak ogórków.
- Czosnek i koperek: Dodane na końcu gotowania zachowają swój aromat i świeżość, wzbogacając smak zupy.
Warianty zupy ogórkowej
Zupa ogórkowa ma wiele regionalnych i rodzinnych wariantów w Polsce. Oto niektóre z nich:
- Zupa ogórkowa z ryżem: Zamiast ziemniaków dodaje się ugotowany ryż, co nadaje zupie interesującą teksturę.
- Zupa ogórkowa wegetariańska: Zamiast wywaru mięsnego używa się wywaru warzywnego, często wzbogaconego suszem grzybowym dla głębi smaku.
- Zupa ogórkowa z pęczakiem: Wersja popularna w niektórych regionach Polski, gdzie dodaje się ugotowany pęczak, co czyni zupę bardziej sycącą.
- Zupa ogórkowa "na zimno": Letnia wersja, gdzie do schłodzonego wywaru dodaje się starte ogórki i śmietanę, a całość podaje się jako chłodnik.
Dlaczego warto gotować zupy?
Zupy, takie jak ogórkowa, to nie tylko pyszne dania, ale także bardzo zdrowe posiłki. Są łatwe w trawieniu, dostarczają organizmowi płynów, a jednocześnie mnóstwa witamin i minerałów z warzyw. Dodatkowo, gotowanie zupy to doskonały sposób na wykorzystanie resztek z lodówki i ograniczenie marnowania żywności.
Zupa ogórkowa to także danie, które budzi nostalgię i przywołuje wspomnienia z dzieciństwa. Jej charakterystyczny kwaśny smak i aromat są głęboko zakorzenione w polskiej tradycji kulinarnej i stanowią część naszego dziedzictwa.
Zachęcamy do wypróbowania naszego rodzinnego przepisu i odkrycia na nowo smaku prawdziwej, domowej zupy ogórkowej. A może macie swoje sekrety przygotowania tego dania? Podzielcie się nimi w komentarzach!